در ضمن دستگاه پله اضطراری علاوه بر دستگاه پله اصلی برای سالن اجتماعات با ظرفیت بیش از یک صد نفر، سینما ها، بیمارستان ها، هتلها، … ضروری می باشد.
۶-۳- در یک ساختمان با کاربری مختلف ( مسکونی، تجاری، دفتر کار…) ضروری است از نظر ایمنی، دستگاه پله مسکونی مستقل از دستگاه پله کاربری های دیگر در نظر گرفته شود.
۷-۳- راه دسترسی به انبار تجاری واقع در زیرزمین، از انتهای انباری غیر مجاز می باشد و مقتضی است از داخل واحد تجاری با فاصله حداکثر ۲/۱ متر از معبر عمومی و ترجیحاً بطور مستقل از برگذر در نظر گرفته شود.

۴- ضوابط مربوط به آسانسور
۱-۴- آسانسور خارج از مرکز دستگاه پله طراحی گردد.
۲-۴- چاه آسانسور تا روی فوندانسیون ساختمان امتداد یابد و یا در صورت قرار داشتن فضای آزاد زیر چاهک آسانسور یک ستون زیر ضربه گیرهای چاهک با تأمین ایستائی پنج هزار نیوتن بر متر مربع در نظر گرفته شود.
۳-۴- ابعاد مفید چاه آسانسور حداقل ۱۵۰ × ۱۵۰ سانتیمتر باشد.
۴-۴- در چاه آسانسور داخل موتور خانه تأسیسات قرار نگیرد.
۵-۴- در نظر گرفتن اطاق مستقل برای موتورخانه آسانسور، دریچه به ابعاد حداقل ۸۰ × ۶۰ سانتیمتر زیر کف موتور خانه روی دیوار جانبی با بازشو به بیرون.
۶-۴- هر گونه بازشو (روزنه، دریچه) به چاه آسانسور بجز در ورودی به چاه و دریچه مورد بند ۵-۴ غیر مجاز است.
۷-۴- رعایت کلیه اصول استاندارد مربوط به آسانسور.

۵- ضوابط مربوط به رمپ پارکینگ
۱-۵- شروع رمپ با ۵/۲ متر فاصله از معبر عمومی (پیاده رو)
۲-۵- شیب حداکثر ۱۵%
۳-۵- رعایت ارتفاع حداقل ۱۹۵ سانتیمتر از روی رمپ تا زیر سقف بالای رمپ.
۴-۵- حداقل قطر در چرخش ۱۸۰ درجه ۱۲ متر رعایت گردد.
۵-۵- حداقل وتر مثلث در زاویه چرخش ۹۰ درجه رمپ ۷ متر رعایت گردد.
۶-۵- در نظر گرفتن دو رمپ با عرض حداقل ۵/۳ متر یا یک رمپ با عرض حداقل ۵ متر برای پارکینگ با ظرفیت بیش از ۲۴ خودرو بصورت رفت و برگشت ضروری است.
۷-۵- در نظر گرفتن رمپ به عرض حداقل ۵/۳ متر برای پارکینگ با ظرفیت کمتر از ۲۴ خودرو ضروری است.
۸-۵- در نظر گرفتن راه دسترسی دستگاه پله و رمپ برای پارکینگ ها در طبقات فوقانی و زیرزمین به کد همکف تراز خروجی ضروری است.
۹-۵- تأمین راه دسترسی خودرو صرفاً توسط جک آسانسور و در نظر نگرفتن رمپ غیر مجاز (بجز پارکینگهائی که تمام طبقات کاربری پارکینگ دارد و در این مورد رمپ بصورت ترجیحاً مطرح است).
۱۰-۵- دور بندی ایستگاه مشترک دستگاه پلکان وآسانسور در پارکینگ ساختمان ها و نصب در دودبند خود بسته شو.

۶-ضوابط مربوط به موتور خانه تأسیسات
۱-۶- طراحی موتورخانه تأسیسات خارج از زیربنا و در صورت عدم امکان، مجاور یک جبهه به فضای آزاد با پنجره به فضای آزاد در نظر گرفته شود.
۲-۶- موتورخانه تأسیسات در جوار چاه آسانسور، دستگاه پله و سالن اجتماعات قرار نگیرد. و در صورت عدم امکان، دیوار مشترک بین آنها مقاوم حریق باشد.
۳-۶- داکت مستقل برای لوله های تأسیسات، کابلهای برق و دود کشها در نظر گرفته شود.

۷- ضوابط مربوط به سیستم اعلام کننده حریق
۱-۷- برای ساختمان ها که نیاز به راه دسترسی یا پله اضطراری داشته باشند وساختمان های صنعتی، انبار ها، اداری، عمومی سینماها، سالنهای اجتماعات مراقبتی، درمانی، اقامتی عمومی، مجتمع های تجاری و اماکن پرمخاطره ضروری است.
۲-۷- طراحی بر اساس استاندارد جهانی از قبیل BS5839 یا EN54 اقدام شود.
۳-۷- تأیید طرح قبل از اجراء توسط سازمان آتش نشانی ضروری است.

۸- ضوابط مربوط به نمای سنگ و شیشه
ضوابط مربوط به نمای سنگ و شیشه باید طبق بند ب- ۲ اقدام شود.

۹- ضوابط مربوط به استعلام از سازمان آتش نشانی و نظریات کارشناسی
۱-۹-با توجه به موقعیت، کاربری، شرایط ساختمان ها ضروری است هر یک از ساختمان ها مستقل جهت اخذ نظریات کارشناسی و تشکیل پرونده و حفظ سوابق برای مواقع اضطراری و بررسی علل حریق و حادثه از سازمان آتش نشانی استعلام گردد.
۲-۹- همواره نظریات کارشناسی سازمان آتش نشانی در اولویت قرار دارد.

ب) دستور العمل ایمنی سازمان در مرحله اجراء (بازدید، کنترل و نظارت)

۱-دستور العمل مربوط به ایمنی از مرحله خاک برداری و شورع تا پایانکار
۱-۱- بر اساس مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان ایران اقدام شود.

۲- دستورالعمل مربوط به نمای سنگ وشیشه
۱-۲- شیشه از نوع سکوریت باشد.
۲-۲- از پشت نما داخل ساختمان در قسمت داخل واحدها در هرطبقه از کف تمام شده اجرای جانپناه با مصالح ساختمانی به ارتفاع حداقل ۸۰ سانتیمتر ضروری است.
۳-۲- ضخامت شیشه متناسب با ابعاد شیشه در نظر گرفته شده و برای فرم شیشه هر شش متر ارتفاع یک ژوئن دو سانتی اجراء گردد.
۴-۲- هر سه متر ارتفاع سنگ روی نیشی قرار گیرد و اسکوپ کامل شود.
۵-۲- فرم شیشه محکم و فیکس اجراء گردد.
۶-۲- سنگ های روی درپوش ها کاملاً رولپلاک گردند.
۷-۲- در محل تقاطع دیوارهای جداکننده با فرم نمای شیشه به منظور ممانعت گسترش حریق از دو فضای مجاور به یکدیگر از پشت نمای شیشه به عرض حداقل یک متر با مصالح ساختمان مقاوم حریق احداث گردد.
۸-۲- فضاهای جدا از یکدیگر واقع در پشت نمای شیشه، نسبت به یکدیگر با مصالح ساختمانی غیر قابل اشتعال کاملاً جداسازی شوند.

۳-دستور العمل مربوط به برق و روشنائی اضطراری ساختمان
۱-۳- سیستم برق بر اساس مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان ایران رعایت گردد.
۲-۳- تابلوی برق مجاور در اصلی داخل واحد در نظر گرفته شود.
۳-۳- تابلو برق حداقل مجهز به فیوز مینیاتوری مستقل برای سرویس بهداشتی (حمام و توالت)- آشپزخانه- سالن- اطاق خواب ها- کولر…. باشد.
۴-۳- هر یک از تابلوهای برق به کلید قطع برق در صورت نشت جریان (FI) مجهز گردد.
۵-۳- کابلها ولوله های سیستم برق از داکت های مستقل یا داخل دیوار عبور نمایند.
۶-۳- در نظر گرفتن سیستم ارتینگ و صاعقه گیر.
۷-۳- در نظر گرفتن روشنائی ۱۲ ولت تغذیه از باتری با شارژ و رله اتوماتیک برای دستگاه پله و مسیر اضطراری، کابین آسانسور، زیرزمین های فاقد نور طبیعی، سالن اجتماعات، موتورخانه، مجتمع ها، واحدهای تجاری، مجتمع های تجاری، بیمارستان ها، کتابخانه ها و موزه ها و هتل ها….
۸-۳- سیستم برق اماکن مرطوب از قبیل استخر و محوطه مربوط از کف تمام شده تا ارتفاع ۲/۲ متر بصورت ۱۲ ولت و عدم بهره برداری از ۲۲۰ ولت و از ارتفاع بالای ۲/۲ متر در صورت بهره برداری از ۲۲۰ ولت از نوع حفاظت شده در نظر گرفته شود.

۴-دستور العمل مربوط به آسانسور
۱-۴- رعایت کلیه اصول استاندارد مربوط به آسانسور.
۲-۴- عدم عبور هر گونه لوله های تأسیسات آب سرد، گرم، دودکش ها، لوله های گاز و کابل های برق از داخل چاه آسانسور. (بجز تجهیزات آسانسور)
۳-۴- نصب قفل سویچی روی دریچه زیر کف موتورخانه و در اتاق موتور خانه آسانسور.
۴-۴- نصب مشبک فلزی با خانه هائی به ابعاد ۲×۲ سانتیمتر روی پنجره و روزنه های اتاق موتورخانه آسانسور.
۵-۴- کابین آسانسور به در، آیفون ثابت روی بدنه بدون گوشی متحرک، زنگ خطر، تهویه، روشنایی ۱۲ ولت تغذیه از باتری با شارژو رله اتوماتیک مجهز گردد.
۶-۴- در نظر گرفتن تجهیزات کامل ایمنی آسانسور (از قبیل گاورنر، پاراشوت، میکروسوئیچ های کنترل کننده)
۷-۴- دیوارهای جانبی چاه آسانسور خود ایستا و مقاوم حریق بدون هیچگونه روزنه اجرا گردد.
۸-۴- در نظر گرفتن چاه ارت و اتصال اسکلت فلزی چاه، کابین، قاب وزنه، تجهیزات موتورخانه و کلیه قسمت ها به سیستم ارتینگ با مقاومت حداکثر ۵ اهم.
۹-۴- اخذ تأیید از شرکت بازرسی و کیفیت و استاندارد ایران.
۱۰-۴- نصب تابلو هشدار دهنده داخل کابین با مشخصات ذیل:
ابعاد۳۰×۲۰ سانت- زمینه آبی رنگ و نوار شبرنگ سبز به عرض یک سانت در پیرامون تابلو- نوشته متن به رنگ سفید.
متن تابلو: در زمان حریق به هیچ عنوان از آسانسور استفاده نگردد.

۵-دستورالعمل مربوط به سیستم گرمایش ساختمان
۱-۵- کلیه ساختمان های تجاری و فروشگاه ها از سیتم حرارت مرکزی یا پک ایچ استفاده نمایند (استفاده از بخاری با شعله رو باز مجاز نیست)
۲-۵-سیستم گازکشی ساختمان مورد تأیید اداره گاز قرار گیرد.
۳-۵- برای هریک از انشعابات گاز بجز روشنائی ها در نظر گرفتن دودکش بطور مستقل و امتداد آن تا ارتفاع ۸۰ سانتیمتر بالاتر از پشت بام و نصب کلاهک مناسب ضروری است.
۴-۵- شومینه ها و دستگاه های گازسوز (کلیه مشعل ها) به شیر کنترل ترموکوپل مجهز گردند.
۵-۵-آشپزخانه رستوران ها حتی المقدور زیر فضای آزاد مستقر گرددو در صورت استقرار زیر احداث بنا در مجاورت فضای آزاد قرار گیرد و بالای آشپزخانه سالن اجتماعات وجود نداشته باشد.

۶-دستور العمل مربوط به موتور خانه تأسیسات
۱-۶-در نظر گرفتن در فلزی و آستانه زیر در برای موتورخانه.
۲-۶-در نظر گفتن تهویه به تناسب حجم موتورخانه.
۳-۶-کلیه دیگ های تحت فشار دارای سوپاپ اطمینان باشند.
۴-۶-سیم کشی های برق بصورت توکار یا از داخل لوله مخصوص عبور نمایند.
۵-۶-روشنائی ها از نوع مخصوص حفاظ دار باشند.
۶-۶- موتورخانه تأسیسات به تجهیزات ایمنی و آتش نشانی زیر نظر کارشناس مجهز گردند.
۷-۶- مجهز به کف شوی باشد.
۸-۶- حداقل ۳/۱ فضای موتورخانه بصورت فضای پرت منظور شود.

۷-دستورالعمل مربوط به جانپناه، داکت و نورگیر و بازشوها
۱-۷- احداث جانپناه با ارتفاع حداقل ۸۰ سانتیمتر از کف تمام شده اطراف پشت بام، تراس، بالکن، دستگاه پله، اطراف داکت های واقع در پشت بام، پرتگاه ها و پشت بام ساختمان های ۶ طبقه به بالا موزایک فرش شود و از آسفالت و ایزوگام استفاده نشود.
۲-۷-استفاده از شیشه یا اشیاء برنده جهت حفاظ جانپناه مجاز نمی باشد و در صورت استفاده از نرده، حفاظ ها بصورت عمودی و با فاصله حداکثر ۱۰ سانتیمتر از یکدیگر باشد.
۳-۷- نصب کوپل طلق دار روی نورگیرهای پشت بام و در صورتیکه از شیشه در قسمت نورگیرها و داکت ها روی پشت بام استفاده شده است، ضروری است مشبک فلزی با خانه هائی به ابعاد حداکثر ۲×۲ سانت با قاب مقاوم زیر شیشه ها نصب گردد.
۴-۷- دیوارهای جانبی داکت ها مقاوم حریق و بدون درز اجرا گردد.
۵-۷- پنجره داکت های نورگیر: از خط الرأس تلاقی دو دیوار جانبی با فاصله حداقل یک متر، فاصله دوپنجره مجاور حداقل یک متر، زیر پنجره ها با ارتفاع حداقل ۵/۱ متر از کف تمام شده، شیشه ها دوجداره و شیشه داخلی از نوع سکوریت ۶ میلیمتری، پنجره آشپزخانه ثابت، حداقل مساحت نورگیری برای ساختمان های تک واحدی ۴ متر مربع و برای ساختمان های چند واحدی ۷ متر مربع با در نظر گرفتن فرمول:
۰.۲ K × ۰.۳ R × N= S
S  =مساحت ، N = تعداد طبقات، R = پنجره غیر از آشپزخانه، K = تعداد پنجره آشپزخانه
۶-۷- در صورت استفاده از شیشه جهت رفع مشرفیت، شیشه ها بصورت فیکس باشد در قاب فلزی با دوربندی کامل و نوار دور شیشه نصب شوند و در صورت استفاده از شیشه سکوریت بطور اصولی وبا استحکام لازم در محل خود مستقر گردد.
۷-۷- عدم استفاده از شیشه در قسمت کتیبه بالای درب اصلی ورودی به واحدها.

۸- دستور العمل مربوط به سیستم لوله کشی آب آتش نشانی ساختمان ها
۱-۸- ساختمان های به ارتفاع حداکثر سه طبقه روی پیلوت و یک واحد در هر طبقه و زیر بنا در هر طبقه حداکثر ۱۴۰ متر مربع نیاز به لوله کشی آب آتش نشانی ندارد.
۲-۸- ساختمان ها با مشخصات بند ۱-۸ و دو واحد در هر طبقه طبق ارائه طریق بند ۳- ۸ اقدام شود.
۳-۸- ساختمان های مسکونی با ارتفاع سه الی پنج طبقه روی پیلوت و زیر بنا، از ۱۴۰ متر مربع تا ۲۳۰ متر مربع نیاز به اجرای سیستم کشی آب آتش نشانی با لوله به قطر ۵/۱ اینچ و نصب جعبه F به صورت یک طبقه در میان شروع از همکف می باشد.
۴-۸- ساختمان های مسکونی با ارتفاع سه الی پنج طبقه روی پیلوت با زیر بنای بیش از ۲۳۰ متر مربع با لوله به قطر ۱
الی ۲ اینچ و نصب جعبه F در کلیه طبقات با نظر کارشناسان آتش نشانی.
۵-۸- ساختمان های با ارتفاع بیش از ۵ طبقه روی پیلوت با هر مقدار زیر بنا و نصب جعبه Fدر تمام طبقات با نظر کارشناس آتش نشانی لازم می باشد.
(قطر لوله اصلی آب آتش نشانی توسط کارشناس آتش نشانی مشخص می گردد)
۶-۸- متعلقات جعبهF برای بندهای (۲-۸) الی (۵-۸) والو و کوپلینگ ۱ اینچ و هوزریل (تصویر رنگی شماره ۴) با لوله

لاستیکی فشار قوی و سرنازل شیردار سه حالته می باشد.
۷-۸- سیستم لوله کشی آب آتش نشانی سالن های اجتماعات، انبارها، واحدهای تجاری و صنعتی زیر نظر کارشناسان آتش نشانی انجام شود نصب جعبهF جنب در وخارج از ساخت با متعلقات لوله نواری و داخل سالن ها با متعلقات لوله لاستیکی فشار قوی و هوزریل صورت گیرد، حداکثر فاصله جعبهF از یکدیگر سی متر. (نصب جعبهF با متعلقات لوله نواری، داخل سالن بر حسب نظر کارشناسی آتش نشانی)
۸-۸- امتداد لوله اصلی آب آتش نشانی از پشت بام تا پائین ترین ارتفاع ساختمان (کد روی فوندانسیون) و اتصال آن به آب شهر و منبع ذخیره هوائی آب آتش نشانی مستقر در پشت بام ضروری است سایز لوله اصلی و ظرفیت منبع طبق نظر کارشناس آتش نشانی و دبی خروجی برای مدت ۱۰ دقیقه تا زمان رسیدن نیروی عملیاتی آتش نشانی در نظر گرفته می شود و در نظر گرفتن پمپ با رله اتوماتیک جهت تأمین حداقل ۳ آتمسفر فشار برای هر یک از سر نازل ها.
۹-۸- انبارها، واحد های صنعتی، تولیدی ضروری است مجهز به استخر آب با ظرفیت متناسب با محل و چاه و سیستم پمپاژ با رله اتوماتیک باشند و در نظر گرفتن ژنراتور برق اضطراری جهت مواقع ضروری و قطع برق (زیر نظر کارشناس آتش نشانی).
۱۰-۸- هیدرانت آتش نشانی (شیر ایستاده آتش نشانی) برای مجتمع های مسکونی، تجاری، صنعتی و اداری زیر نظر کارشناس آتش نشانی مشخص می گردد.
۱۱-۸- سیستم آب افشان اتوماتیک و دستی (سیستم اسپرینکلر) زیر نظر کارشناسان آتش نشانی مشخص می گردد.
۱۲-۸- سیستم لوله کشی آب آتش نشانی بصورت خشک زیر نظر کارشناسان آتش نشانی مشخص می گردد.

۹-دستور العمل مربوط به خاموش کننده دستی و چرخ دار آتش نشانی
۱-۹- نصب خاموش کننده ۶ کیلویی دی اکسید کربن (CO2 ) مجاور تابلو اصلی برق ضروری است.
۲-۹- نصب خاموش کننده پودر وگاز درجه دار جنب در موتورخانه و انباری ها و داخل هر واحد تجاری ضروری است.
۳-۹- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک زیر نظر کارشناسان آتش نشانی مشخص گردد.
۴-۹- تعداد و نوع خاموش کننده های دستی و چرخ دار توسط کارشناسان آتش نشانی در مرحله پایان کار مشخص گردد.

۱۰- دستورالعمل مربوط به نازک کاری و دکوراسیون داخلی ساختمان ها
۱-۱۰- عدم استفاده از مواد قابل اشتعال (از قبیل موکت) داخل راهروها و دستگاه پله اضطراری و یا ایستگاه های ورودی واحدها و سقف.
۲-۱۰- عدم استفاده از مواد قابل اشتعال جهت دکوراسیون و نازک کاری سالن های اجتماعات، سینماها و راه های دسترسی اضطراری در کلیه ساختمان ها.

۱۱-دستورالعمل مربوط به سیستم اعلام حریق
۱-۱۱- هر یک از ساختمان ها که نیاز به راه دسترسی اضطراری یا پله اضطراری داشته باشند، ساختمان های صنعتی، انبارها، عمومی، اداری سینماها و سالن های اجتماعات، مراقبتی، درمانی، اقامتی عمومی، مجتمع های تجاری و اماکن پر مخاطره.
۲-۱۱- قبل از اجراء ضروری است طرح سیستم اعلام حریق به تأیید سازمان آتش نشانی برسد.
۳-۱۱- نصب تابلو هشدار دهنده در محدوده ورودی اصلی ساختمان در معرض دید با مشخصات ذیل:
– ابعاد ۳۰×۴۰ سانت زمینه آبی و نوار شبرنگ سبز به عرض یک سانت در پیرامون تابلو
– نوشته متن به رنگ سفید
– متن تابلو: به محض شنیدن آژیر عمومی اعلام حریق در اسرع وقت با حفظ خونسردی محل واحد خود را ترک نموده و از مسیر دستگاه پله از ساختمان خارج گردید.

۱۲- دستور العمل مربوط به دستگاه پله اضطراری
۱-۱۲- دیوارهای مسیر دسترسی اضطراری و دستگاه پله اضطراری خود ایستا بدون هیچگونه منفذ باشد (بجز پنجره های مشرف به فضای آزاد) و به در دودبند خود بسته شو مجهز گردد و نصب کوپل طلق دار همراه با فن مناسب در سقف دستگاه پلکان و جانپناه دستگاه پلکان مشرف به نورگیر به ارتفاع حداقل ۵/۱ متر اجراء و نصب روشنائی اضطراری ۱۲ ولت تغذیه از باتری با شارژ و رله اتوماتیک.
۲-۱۲- نصب علائم راهنما جهت مشخص نمودن شماره طبقه مسیر خروج در ارتفاع حداکثر ۸/۱ متر از کف تمام شده با مشخصات ذیل:
بصورت نوردار با روشنائی ۱۲ ولت تغذیه از باتری با شارژر و رله اتوماتیک یا شبرنگ متناسب با مسیر خروج.

۱۳- دستور العمل مربوط به استخر و محوطه استخر
۱-۱۳- موتورخانه و مشعل ها خارج از محوطه استخر مستقر گردند.
۲-۱۳- سیستم برق تا ارتفاع ۲/۲ متر بصورت ۱۲ ولت و عدم بهره برداری از ۲۲۰ ولت و از ارتفاع بالای ۲/۲ متر در صورت استفاده از ۲۲۰ ولت از نوع حفاظت شده و مجهز به کلیدF1 مستقل باشد.
۳-۱۳- در نظر گرفتن روشنائی اضطراری ۱۲ ولت تغذیه از باتری با شارژر و رله اتوماتیک
۴-۱۳- جداسازی محوطه استخر بوسیله در قفل دار سوئیچی از دیگر قسمت های ساختمان ضروری می باشد.
۵-۱۳- در بالا و اطراف سکوی شیرجه (دایو) تا فاصله حداقل به ۳ متر عدم بهره برداری از برق ۲۲۰ ولت و از ولتاژ حداکثر ۱۲ ولت بهره برداری شود.
۶-۱۳- کلیه شیشه های مشرف به استخر و رختکن از نوع سکوریت انتخاب گردد.
۷-۱۳-کف سازی محوطه استخر لغزنده نباشد.
۸-۱۳- سیستم گرمایشی بصورت حرارت مرکزی تغذیه گردد.

۱۴- دستور العمل مربوط به استعلام از سازمان آتش نشانی و نظریات کارشناسی
۱-۱۴- با توجه به موقعیت، نوع کاربری و شرایط ساختمان ها ضروری است برای هر یک از ساختمان ها بطور مستقل از سازمان آتش نشانی استعلام گردد. جهت اخذ نظریات کارشناسی و ارائه طریق، تشکیل پرونده، حفظ سوابق برای مواقع بروز آتش سوزی و حادثه و راهنمائی نیروهای عملیاتی بر اساس آن توسط ستاد فرماندهی، بررسی علل حریق و حادثه.
۲-۱۴- همواره نظریات کارشناس سازمان آتش نشانی در اولویت قرار دارد.